Samen bouwen aan een plek met betekenis

Een oude pachtboerderij, ooit in handen van Paleis Soestdijk, is vandaag de dag de thuisbasis van drie unieke initiatieven: Herenboeren Willemshoeve, Willemshoeve Dagbeleving en Groeipunt Willemshoeve. Samen vormen zij een levendige gemeenschap die draait om verbinding, duurzaamheid en zorg. In dit project stond bureau bos voor de opgave om het monumentale pand uit 1834 geschikt te maken voor dagbesteding, training en ontmoeting. En dat met een strak budget, stevige deadlines en een pand vol historie.

Van vervallen hoeve naar hart van de gemeenschap

De Willemshoeve is niet zomaar een boerderij. Onder leiding van een groep betrokken initiatiefnemers ontstond hier een plek waar voedsel, natuur, zorg en sociale cohesie samenkomen. Op zo’n 20 hectare land runnen ruim 500 leden samen een gemengd agrarisch bedrijf volgens de principes van natuur inclusieve landbouw. Groente, fruit, vee, bloemen en kruiden worden met zorg verbouwd en gedeeld onder de leden.

Maar de ambitie reikte verder. Een van de gebouwen op het erf, de hoeve, stond leeg en was ernstig verouderd. “Het waaide letterlijk door het voorhuis heen,” vertelt initiatiefnemer Ronald van der Vight. Toch zagen ze potentie: “We wilden er een plek creëren voor trainingen in de zorg en een dag beleving voor mensen met dementie. Een plek waar ook zij zich onderdeel kunnen voelen van de gemeenschap.”

Herbestemming van een monument

Samen met Bureau Bos ging de coöperatie aan de slag. De opdracht: renoveer, verduurzaam en herbestem de hoeve, met oog voor de monumentale waarde én een beperkt budget. Geen eenvoudige opgave.

“We begonnen met een renovatiebudget van 3 ton. Al snel werd duidelijk dat dat niet realistisch was,” zegt Ronald. Terwijl het ontwerptraject liep, werd er intensief gezocht naar aanvullende fondsen. Tegelijkertijd hield Bureau Bos rekening met veranderende randvoorwaarden en dachten zij actief mee in slimme, kostenbewuste oplossingen.

Ook de monumentale status vroeg om zorgvuldigheid. Op basis van een monumentenonderzoek werd vastgesteld welke onderdelen behouden moesten blijven. “bureau bos heeft dit heel goed weten te integreren in het ontwerp, zonder dat het ten koste ging van functionaliteit,” aldus Ronald.

“Elke vierkante meter wordt benut. We krijgen alleen maar positieve reacties. Iedereen die de hoeve in de oude situatie heeft gekend wordt stil als ze hier binnenkomen. Wat een metamorfose!” – Ronald van der Vight

Ontwerpen in dialoog met de gebruikers

Een gebouw van bureau bos ontstaat niet vanachter een tekentafel, maar in dialoog. Ronald: “Wij hebben zelf aangegeven wat we nodig hadden aan ruimtes en functies. Op basis daarvan kwam het eerste ontwerp. Daarna hebben we samen bijgeschaafd.”

In de co-creatie werd bovendien ruimte gemaakt voor wensen van toekomstige gebruikers. Een mooi voorbeeld: geluidsdichte schuifdeuren die meerdere ruimtes flexibel laten inzetten. “Dankzij die deuren kunnen we de ruimte makkelijk aanpassen aan het type bijeenkomst of dagbesteding. Dat maakt het gebouw echt multifunctioneel.”

Ook in praktische zin ondersteunt het gebouw de zorgverlening. Ronald: “Voor mensen met dementie zijn kleuren belangrijk. De toiletten hebben een witte pot met een zwarte bril, omdat dat het best te onderscheiden is. Ook de deuren zijn op gebruik afgestemd en alle elektriciteitspunten zitten precies waar we ze nodig hebben, zodat we samen kunnen koken.”

Een plek die raakt

Inmiddels is de Willemshoeve alweer een jaar in gebruik. En met succes. Waar eerst twee dagen per week dagbeleving werd aangeboden, wordt nu gewerkt aan de vijfde dag. “Elke vierkante meter wordt benut. We krijgen alleen maar positieve reacties. Iedereen die de hoeve in de oude situatie heeft gekend wordt stil als ze hier binnenkomen. Wat een metamorfose!”, vertelt Ronald.

De hoeve is uitgegroeid tot het kloppend hart van een sociale, duurzame en zorgzame gemeenschap. En daar zijn de Willemshoeve én Bureau Bos trots op.

Opdrachtgever: Stichting Landgoed Willemshoeve

Projectleider: Richard Dinkelman

De opdracht: Het monumentale pand uit 1834 geschikt maken voor dagbesteding, training en ontmoeting. En dat met een strak budget, stevige deadlines en een pand vol historie.

Bekijk hier de projectpagina van de Willemshoeve.